Biskup Stanisław Kostka Łukomski (1874-1948)

Biskup Stanisław Kostka Łukomski (1874-1948)
30,00

Dostępność:NAKŁAD WYCZERPANY

autorks. Tadeusz Białous
seria
formatB5
oprawatwarda
ilość stron360
wydawcaTowarzystwo Miłośników Rajgrodu

Za Wikipedią:

Stanisław Kostka Łukomski (ur. 21 października 1874 w Borku, zm. 28 października 1948) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy poznański w latach 1920–1926, biskup diecezjalny łomżyński w latach 1926–1948, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski w latach 1926–1946.

Urodził się we wsi Borek, w parafii Sadki, w archidiecezji gnieźnieńskiej. 24 lutego 1898 został wyświęcony na kapłana. 8 marca 1920 został mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji poznańskiej ze stolicą tytularną Sicca Veneria. Po śmierci kardynała Edmunda Dalbora w 1926 przez krótki czas zarządzał archidiecezją jako wikariusz kapitulny. 

24 czerwca 1926 został biskupem diecezjalnym diecezji łomżyńskiej. Koordynował pracę diecezjalnej Akcji Katolickiej, przyczynił się do rozbudowy katedry. Od 1926 pełnił także funkcję sekretarza Konferencji Episkopatu Polski, z której zrezygnował w 1936, ale jego rezygnacja została przyjęta dopiero w maju 1946.

Sympatyzował z endecją, był zdecydowanym oponentem Józefa Piłsudskiego. Był znany ze swoich skrajnie prawicowych poglądów. W 1922 potępił powszechny strajk rolny w Wielkopolsce, co było jedną z przyczyn jego niepowodzenia. W 1947 w liście do władz komunistycznych potępił morderstwo w Zawadach dokonane przez bojówkę „armii podziemnej narodowej”, w którym zginęły 3 osób, w tym starosta łomżyński.

W 1948, jako nieprzejednany przeciwnik władz komunistycznych, był najpoważniejszym kandydatem na urząd arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski, opróżniony po śmierci Augusta Hlonda.

28 października 1948 zginął w niewyjaśnionym wypadku samochodowym na trasie Ostrów Mazowiecka–Łomża. Został pochowany 4 listopada 1948 w katedrze łomżyńskiej.

 

"Zacznę swą recenzję od wyrażenia radości, że podjęty został trud napisania pełnej bografii osoby tak bardzo znaczącej nie tylko w życiu Kościoła katolickiego w Polsce. Biskup Stanisław Kostka Łukomski jest dość często wspominany w różnych pracach historycznych, jednak głównie incydentalnie, ze wskazaniem na niektóre jego decyzje lub wypowiedzi, z reguły budzące kontrowersje. Właściwie więc po raz pierwszy - nie licząc krótkich biogramów i prac magisterkich - została opisana i skomentowana postać sufragana poznańskiego, biskupa łomżyńskiego, sekretarza Episkopatu Polski. (...) Jak przystało na biografię w zasadzie zachowany został porządek chronologiczny, ale doktorant bardzo udanie włączył rozdziały temematyczne, opatrzył je lakonicznie brzmiącymi tytułami. Dzięki temu możemy niejako a priori nabrać przekonania, że nie pominięta została żadna naprawdę ważna kwestia."

Fragment recenzji dr. hab. Adama Czesława Dobrońskiego, prof. UwB

 

"Zesatwienie bibliograficzne, które obejmuje materiały rękopiśmienne znajdujące się w archiwach kościelnych (Watykan, Gniezno, Poznań, Siedlce, Łomża, Ełk, Augustów, Pniewy, Sadki) i państwowych (AAN Warszawa, UAM Poznań, WAP Białystok, AP Łomża, IPN Białystok), wywiady, źródła drukowane, nie wyłączając prasy, a także literaturę pomocniczą dawną i najnowszą, nie tylko daje dobry obraz samego warsztatu naukowego Autora, ale ukazuje również miarę Jego wcale niemałego wysiłku badawczego. Studium pod postacią historyczną, zwłaszcza nad taką postacią, jaką był biskup Stanisław Łukomski, stanowi zawsze spore i trudne zarazem wyzwanie naukowe. Wymaga bowiem od prowadzącego je nie tylko dogłębnej i wyspecjalizowanej znajomości zasad stosowanych w samej biografistyce, ale także niepośledniej wiedzy z zakresu nauk pomocniczych historii, historii powszechnej, historii regionalnej, historii politycznej, a przede wszystkim historii Kościoła. (...) Przyznać jednak muszę, że z kłopotliwych sytuacji wyszedł z dobrym rezultatem, a jeśli rozwiązanie wymagało pozostania na poziomie hipotezy, to jest to hipoteza, którą można nazwać słuszną wypadkową precyzyjnej analizy zebranych danych. Wykazał się umiejętnością analizy materiałów źródłowych, interpretacji, a także użytkowania pozyskanych z nich informacji. Podkreślenia warte jest także to, że Autor z doskonałym wyczuciem, bez nadużywania proporcji i sztucznego przeciążania tekstu, włącza teksty źródłowe, zwłaszcza wspmnienia samego Biskupa, w swoją narrację."

Fragment recensji ks. dr. hab. Kazimierza Łataka, prof. UKSW

Ta strona wykorzystuje pliki cookies w celu zapewnienia wygody przy korzystaniu z naszego serwisu. Warunki przechowywania i dostępu do plików cookies możesz zmienić w ustawieniach swojej przeglądarki.

Zamknij